Aylardır en çok indirilen uygulamalarda başı çeken ve diğer tüm uygulamaların “taklitçi” çabalarının odak noktasında olmaya devam eden TikTok’un bu göz kamaştıran ve abartılı dünyasını göz önüne aldığında, bugünlerde özellikle genç kullanıcıların Facebook veya Instagram’a kıyasla daha çok TikTok’a giriş yaptığını düşünüyor olabilirsin.

Fakat data.ai’den gelen yeni verilere göre, durum aslında böyle değil:

“Facebook, Z kuşağının aylık aktif kullanımına göre aslında ABD’deki bir numaralı sosyal medya uygulaması, aktif kullanıcı verilerine göre ise TikTok dördüncü sırada yer alıyor.”

data.ai social media app usage report

Sana da şaşırtıcı gelmiş olabilir mi?

Aslında dürüst olmak gerekirse, pek de öyle değil.

Yukarıdaki ikinci listede görebileceğin üzere, Instagram, TikTok, Snapchat, BeReal ve Reddit, ABD’nin genel nüfusuna kıyasla daha çok Z kuşağı tarafından kullanılıyor. Ancak gençler genel olarak Facebook, Messenger ve Instagram’a hala daha sık giriş yapıyor.

data.ai’nin en son kullanım raporunda, bu uygulamaların her birinde gençlerin tam olarak ne yaptığı ve vakitlerini nasıl geçirdiklerine ilişkin bazı önemli değişkenler yer alıyor.

İlk olarak, Data.ai’ye göre gerçek kullanımda;

“Pew Araştırma Merkezi’ne göre Z kuşağı, son yıllarda sosyal medya kullanımında düşüş bildiren tek nesil. Ancak, sosyal medyayı ne sıklıkla kullandığımızı düşünmemiz ile gerçek kullanım düzeyimiz arasında bir fark var. Data.ai’nin verileri, beş büyük pazardaki Z kuşağı kullanıcılarının, MAU’nun (monthly active users – aylık aktif kullanıcılar) en iyi on sosyal medya uygulaması arasında diğer tüm yaş gruplarından daha fazla etkileşimde bulunduğunu gösteriyor. Z kuşağı, sosyal medya uygulamalarına Güney Kore’deki Y kuşağına göre %12, ABD’dekilere göre %19 ve Almanya’dakilere göre ise %30’a varan oranda daha fazla erişiyor.”

data.ai social media app usage report

Pew Research tarafından atıfta bulunulan rapor, 18-29 yaş arası kullanıcıların sosyal medya uygulamalarını daha az kullandıklarını bildirirken, diğer tüm demografik grupların sosyal medya uygulamalarında geçirdikleri süreyi artırdığını gösteriyor.

Ancak data.ai’nin analizleri, kayıtlı kullanıcılardan alınan veriler aracılığıyla gerçek kullanıma dayanıyor. Bu da, her bir demografik dilimdeki kullanıcıların gerçek dünyadaki kullanım düzeylerini gösteriyor. Analiz bir yandan da, genç kullanıcıların gerçekten de sosyal medya uygulamalarında diğer kişilerden çok daha aktif olduğunu öne sürerek, gençlerin sosyal hayattan tamamen uzaklaştığına dair olan kanıyı ortadan kaldırıyor.

Yine de data.ai analizinin yalnızca Android cihazları temel aldığını ve bunun da bazı pazarlarda diğerlerinden daha önemli olduğunun altını çizmek gerekiyor. iOS, Kuzey Amerika’da insanların yaklaşık %53’ü tarafından kullanılırken, Birleşik Krallık’ta iki platform arasındaki bu oran yaklaşık olarak yarı yarıya.

Android, Güney Kore pazarının yaklaşık %38’ini elinde tutarken, bu oran Almanya’da yaklaşık %66’ya karşılık gelmekte.

Sadece bunu göz önüne alarak bu verilerin yeterince kapsayıcı olduğunu söyleyemeyiz elbet. Ancak analizlerin kapsamı, teorinin aksine gerçek dünyadaki sosyal medya uygulamalarının kullanımına ilişkin bazı ek değerlendirmeler sağlayan genel eğilimlerin göstergesi olacak kadar da kapsamlı.

Ancak muhtemelen en önemli koşul, her gün bir uygulamaya giriş yapan kullanıcılar ile her platformda daha fazla zaman harcayan kullanıcılar arasındaki farklılık ile alakalı.

Yukarıdaki MAU grafiği, örneğin ailesinden veya arkadaşlarından gelen güncellemeleri kontrol etmek için Facebook’a giriş yapan, ancak daha sonra kendini TikTok’taki klipler arasında gezinirken bulan ve bir anda asıl giriş amacından çok daha fazla zaman harcayan herkesi içeren aktif kullanıcıları gösteriyor.

Bu, birçok kişinin gözden kaçırdığı ve gerçek katılımın bir ölçüsü olarak tek başına MAU istatistiklerinin neden artık konuyla daha az alakalı olduğuna dair önemli bir veri noktası.

“Z Kuşağı, analiz edilen beş pazar içinde en sevdikleri sosyal medya uygulamalarıyla daha sık etkileşime giriyor olsa da bu veri, harcanan zamanın yoğunluğu ile her zaman doğru orantılı olmak zorunda değil. Aslında hem Almanya hem de ABD’deki ortalama X Kuşağı, sosyal medya uygulamalarında Z Kuşağına kıyasla %25 daha fazla zaman harcıyor.”

data.ai social media app usage report

İnsanlar belirli periyotlarla her gün veya her ay bazı uygulamalara giriş yapıyor olsa da, bu platformlarda gerçekten vakit geçirip geçirmedikleri artık yapbozun daha büyük bir parçası. Bu veriler, özellikle erişimi ve yankı uyandırmayı en üst düzeye çıkarmak isteyen pazarlamacıların, reklamların nerede yayınlayacağına karar vermelerini sağlamaları adına giderek daha kritik ve niteleyici bilgiler haline geliyor.

Genç kullanıcıların hala Facebook, Messenger ve Instagram’a çok yüksek bir sıklıkta giriş yapmaları, Meta’nın aktif kullanıcı istatistiklerini desteklemeye yardımcı oluyor. Ancak şu bir gerçek ki Instagram, TikTok ve Snapchat’te etkileşime girmek, zaman geçirmek ve iletişim kurmak için daha fazla zaman harcıyorlar.

Bu, 2012’den beri Facebook kullanımının genç kullanıcılar arasında sürekli düşüşte olduğunu gösteren Meta’nın kendi araştırmasıyla da uyum gösteriyor.

Facebook usage by age bracket

Facebook artık “havalı” bir platform değil, ki bunun kimseyi şaşırttığını da düşünmüyoruz. Fakat ne olursa olsun, o kadar önemli bir bağlantı aracı haline geldi ki insanlar hala düzenli olarak Facebook’a giriş yapıyor. Ancak “aylık aktif kullanıcılar” verisinin, insanların platformlarda yoğun bir şekilde etkileşimde bulundukları veya zamanlarının çoğunu en iyi MAU uygulamalarında geçirdikleri anlamını taşımadığını akılda tutmak oldukça önemli.

data.ai’nin en son araştırması, MAU’nun uygulama performansını ölçmek için miadını doldurmuş bir ölçüm tekniği olduğunu ve gerçekte ihtiyacımız olan şeyin harcanan ortalama süre olduğunu gösteriyor.

Meta, 2016 yılında insanların Facebook, Instagram ve Messenger’ı kullanarak günde ortalama 50 dakikadan fazla zaman harcadığını paylaştığından beri bu bilgiyi tekrar yayınlamıyor.

Bu istatistiği 2016’dan beri güncellememiş olmasının sebebi, muhtemelen bu oranın daha fazla artmadığını gösteriyor. Bununla beraber eMarketer ise, aktif kullanıcıların her uygulamada harcadığı zamana ilişkin kendi tahminlerini sağlıyor.

eMarketer social media time spent data

Bu veri, uygulamaların kendileri tarafından onaylansaydı, oldukça değerli planlama verileri olabilirdi. Ancak aynı zamanda, bazılarının bunun yerine neden MAU (monthly active users – aylık aktif kullanıcılar)  ve DAU’ya (daily active users – günlük aktif kullanıcılar ) bağlı kalmayı tercih ettiğini görebilirsin.

Ancak bunlar, sosyal medya kullanım eğilimlerini anlamak için en iyi ölçümler değiller. Hedef kitlenin nerelerde aktif olduğunu gerçek anlamda anlamak istiyorsan en üst sıradaki rakamlardan daha derine inmen önem arz ediyor.