Sosyal medya üzerinden daha fazla kişiye ulaşmak istemez misin? Peki, yayınladığın içeriklerin ne kadar kapsayıcı ve erişilebilir olduğu üzerine hiç düşündün mü? Sence, seninle etkileşim kurmak isteyen herkes için elverişli bir platform sunuyor musun? Emin değilsen ve bir rehbere ihtiyacın olduğunu düşünüyorsan, doğru yerdesin!

Bu yazımızda, sosyal medya içeriklerin için erişilebilir açıklama, altyazı, video, görüntü ve reklamları nasıl üretebileceğini keşfedecek ve sonucunda daha fazla kişiye sesini duyurmuş olacaksın.

Pazarlamacılar Erişilebilir Sosyal Medyaya Neden Öncelik Vermeliler?

Yalnızca belirli bir kesime hitap eden sayılı paylaşımlar dışında, hedef kitlenin şirketinin sosyal medya içeriklerini rahatlıkla okuyup anlayabildiğini varsayıyoruz. Fakat gerçekte, kitlenin bir kısmını istemeden de olsa dışarıda bırakıyor olabilirsin.

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, dünya genelinde yaklaşık her 6 kişinin 1’i bir engelle yaşıyor. ABD’de ise, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, her 4 kişiden 1’inin bir tür engeli olduğunu tahmin ediyor. En yaygın engellerden bazıları ise biliş ve görme ile ilgililer. Her ikisi de, sosyal medyadakiler de dahil, karşılaştığımız her dijital içeriğin insanlar tarafından nasıl algılandığını ve işlendiğini etkiliyor.

Erişilebilirliği önceliklendirmek, hedef kitlenin güvenilir bir şekilde etkileşim kurabileceği sosyal medya içerikleri yayınlamak için büyük önem taşıyor. Bu şekilde, kuruluşun mümkün olan en geniş hedef kitleye ulaşırken katılım, trafik, potansiyel müşteri ve satış dahil bir dizi ölçütte iyileşme gösterebiliyor. Başka bir deyişle erişilebilir içerik, sosyal medya stratejin ve pazarlaman üzerinde aslında çok büyük bir etkiye sahip.

Genellikle, mevcut sosyal medya iş akışına sadece birkaç basit adım ekleyerek erişilebilirliği artırman mümkün. Aşağıdaki ipuçlarını takip et ve firman için pürüzsüzce çalışan bir erişilebilirlik stratejisi tasarlamak için hukuk ekibine danış.

#1: Kapsayıcı Sosyal Medya Açıklamaları Nasıl Yazılır?

Potansiyel müşteriler, sosyal medya açıklamalarını rahatlıkla okuyabiliyor mu? Hedef kitlen yardımcı bir cihaz kullansın ya da kullanmasın, okunabilir açıklamalar yazmak için aşağıdaki adımları uygulaman gerekiyor.

Erişilebilir Yazı Tipleri Seç

Sosyal medya içeriklerini akışta ön plana çıkarmak adına, gönderi açıklamalarında özel yazı tipleri kullanıyor olabilirsin. Ancak, her ne kadar bu yazı tiplerinin dikkat çekici olduğunu kabul etsek de birçok kişi için okumayı zorlaştırdığını da belirtmek isteriz.

Standart harfler yerine genellikle özel karakterler içeren bu yazı tipleri, ekran okuyucu vb. yardımcı cihazlar tarafından doğru bir şekilde işlenemiyor. Bu da başlıklarının ve hatta açıklamalarının tamamının, aşağıdaki örnekte olduğu gibi, ekran okuyucu kullanan kullanıcılar tarafından okunamayacağı anlamını taşıyor.

Aklında soru işareti varsa, özel yazı tiplerini harici web siteleri veya uygulamalar üzerinden kopyalayıp yapıştırmaktan kaçınmalısın. Bunun yerine, uygulamadaki mevcut yazı tiplerini tercih etmen daha sağlıklı bir yol. Uzun bir açıklama yazıyorsan ve bazı unsurları öne çıkarmak istiyorsan, metnin daha kolay okunmasını sağlamak için satır araları eklemeyi deneyebilirsin.

Hedef kapsayıcılık olduğunda, genel kuralların dışında kalan büyük harf kullanımdan kaçınman gerektiğini aklından çıkarma. Örnek vermemiz gerekirse, bir cümlenin başında veya özel isim olmayan kelimeleri büyük harfle başlatmamalısın.

Hashtag’leri Basitleştir

Marka ve kampanya hashtag’lerinden tut, bağlamsal ve konuma dayalı terimlere kadar, hashtag’ler sosyal medya içeriklerine hem anlam hem de değer katabilirler. İnsanlar ve yardımcı cihazlar tarafından kolaylıkla okunan kısa ve tek kelimelik hashtag’leri tercih edebilirsin.

Ancak daha karmaşık olanlarını kullanma eğilimindeysen ve özellikle her biri birden çok kelime içeriyorsa, ekran okuyucular hangi kelimenin nerede başladığını ve nerede bittiğini belirleyemeyebilir. Sonuç olarak, hashtag’leri algılayamadıkları için doğru bir şekilde okuyamayabilirler.

Hashtag’leri erişilebilir kılmak istiyorsan küçük harflerden oluşan upuzun tek bir etiket oluşturmaktan kaçınmalısın. Bunun yerine, aşağıdaki örnekte olduğu gibi her kelimeyi büyük harfle başlatabilirsin. Bu taktik sayesinde, yalnızca ekran okuyucuların hashtag’leri çözümlemesine yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda hashtag’lerin yanlış anlaşılma olasılığından da kaçınmış olursun.

Hashtag’lerini, Meta Business Suite veya Instagram gibi platformlara girdiğinde, her birini küçük harfli tek bir terime dönüştüren otomatik tamamlama komutunu görebileceğini unutma. Otomatik tamamlamayı kullanmaktan kaçınmalı ve bunun yerine hashtag’lerini manuel olarak girmelisin.

Emojileri Sözcüklerin Yerine Değil İfadeyi Güçlendirmek için Kullan

Emojiler, sosyal medya açıklamalarına bağlam katabilir ve akışta öne çıkmalarına yardımcı olabilir. Ancak emojileri kelimelerin yerine kullanırsan veya yeterli boşluk bırakmayı ihmal edersen, izleyicilerin açıklamalarını anlamayabilir.

İlk hedefin, emojileri sözcüklerin yerine değil açıklamalarına ilave anlam katmak için kullanmak olmalı. Sosyal medya açıklamalarını daha kapsayıcı hale getirmek istiyorsan, emojileri metin aralarına serpiştirmekten veya listelerde madde işaretleri olarak kullanmaktan kesinlikle kaçınmalısın. Bunun yerine, açıklamanın sonuna yerleştirebilirsin. Böylece okuyucular veya yardımcı cihazlar için kafa karışıklığı yaratmamış olacaksın.

Bir gönderinin sonuna iki veya daha fazla emoji dizisi eklemek mi istiyorsun? Her bir emojiyi ardışık bir şekilde sıralamak yerine, aşağıdaki örnekte olduğu gibi aralarında boşluk bırakarak yerleştirdiğinde, yardımcı cihaz kullanan takipçiler için daha temiz ve net bir görüntü sağlamış oluyorsun.

Emojileri sembol veya ifadelerle (emoticon) değiştirmeyi mi düşünüyorsun? Yukarıdaki talimatları takip ettiğin müddetçe, emojilerin erişilebilirlik için faydalı sonuçlar vereceğini göreceksin. Emojiler, ekran okuyucuların yorumlayabileceği tanımlı anlamlara sahipler. Buna karşılık, yardımcı cihazlar ise ifadeleri ek anlam içermeyen semboller (“noktalı virgül” gibi) olarak okuyor ve bu da hedef kitlen için kafa karıştırıcı olabiliyor.

#2: Sosyal Medya Görselleri Nasıl Daha Erişilebilir Hale Getirilir?

Potansiyel müşteriler, sosyal medyada yayınladığın fotoğrafları, memleri veya grafikleri kolayca anlayabiliyor mu? Aşağıdaki temel unsurları takip ederek, daha kapsayıcı yaratıcı içerikler tasarlayabilir ve yayınlayabilirsin.

İçeriklerine Alternatif Metinleri Dahil Et

Sosyal medyada fotoğraf, grafik veya GIF paylaştığın an, platform otomatik olarak görselin bir açıklamasını kendi kendine oluşturuyor. Ekran okuyucu kullanan takipçiler ise görsellerini anlamak için bu açıklamalara bel bağlıyor.

Bazı durumlarda, otomatik oluşturulan açıklama içeriğinle mükemmel bir uyum içinde olabilir. Ancak en iyi sonucu, açıklamayı alternatif metinle (alt text) özelleştirdiğin zamanlarda alacaksın. Sosyal medya gönderilerine açıklayıcı alternatif metinler eklediğinde, insanların içeriğinden çıkarmaları gereken anlamın kontrolü tamamen senin elinde oluyor.

Etkili bir alternatif metin yazmak için görselin neyi içerdiğini olabildiğince kısa ve öz bir şekilde açıklamalısın. Yalnızca, görselin asıl anlamıyla ilgili ise detayları dahil etmeli ve arka planda kalan görece önemsiz bilgileri eklemekten kaçınmalısın.

Organik sosyal medya gönderileri yayınlarken, alternatif metin eklemek için genellikle iki seçenek bulunuyor. O halde şimdi, uygulama içi alternatif metinlerin nasıl ekleneceğine ve resim açıklamalarının (image descriptions) nasıl yazılacağına bir bakalım.

Uygulama İçindeki Alternatif Metinler

Büyük sosyal medya platformlarının birçoğu, görsel içeren gönderilerde alternatif metinleri destekliyor. Bu metinleri ister mobil uygulama ister masaüstünden ekleyebilirsin. Bazı durumlarda, alternatif metin ekleme veya düzenleme seçeneğine yayınlama ekranından erişiyorsun. Diğer durumlarda ise, alternatif metin aracına erişmek için görüntü düzenleme panelini açman gerekiyor.

Örneğin Business Suite’te, bir resim yükleyip kalem simgesine tıklayarak alternatif metne erişebilirsin. Düzenleme panelinde Alternatif Metin’i seçtikten sonra kısa bir açıklama yazabilirsin.

Yeni Sayfa Deneyimi’ne (New Pages Experience) geçiş yapan bir sayfaya alternatif metin eklemen gerekirse, Facebook uygulamasındakine benzer bir iş akışı kullanabilirsin. Yeni bir gönderi oluştur, bir resim yükle ve düzenleme menüsünü açmak için üç noktaya tıkla, ardından ise Alternatif Metni Düzenle’ye dokun ve alternatif metnini yaz.

Instagram uygulamasında ise iş akışı diğerlerine kıyasla biraz daha farklı. Yeni bir resim gönderisi oluştur ve yayınlama ekranındayken Gelişmiş Ayarlar’ı seç, ardından Alternatif Metin Yaz’a dokun ve kısa bir açıklama gir.

Bir tweet’e resim eklediğinde, görselin üzerinde bir ALT butonunun belirdiğini göreceksin. Twitter uygulamasında veya masaüstünde her bir görsele birbirinden bağımsız alternatif metinler eklemek için bu butona dokunman yeterli. Ayrıca Twitter, ister ayrı ayrı ister resim ve video içeren multimedya tweet’ler olarak yükleyeceğin GIF’ler için de alternatif metinleri destekliyor.

Gönderilerine alternatif metin ekleyemiyorsan, bunun yerine resim açıklamaları ekleyebilirsin. Açıklamayı, “Resim” veya ” Resim Açıklaması”nın sonuna gelecek şekilde yerleştir, ardından alternatif metin alanına yerleştirmek istediğin açıklamanın aynısını ekle.

Renk Kontrastını Göz Önünde Bulundur

Sosyal medya grafikleri tasarlıyorsan, yaratıcı çalışmalarını daha kapsayıcı hale getirmek için yapabileceğin birkaç ipucu paylaşalım. Fotoğraf veya grafiklere metin yerleştirirken, metnin daha kolay okunmasını sağlamak adına metin yer paylaşımının (text overlay) arkasına düz bir arka plan ekleyebilirsin.

Metin ve arka plan renklerini seçerken mümkün olan en yüksek kontrastı hedeflemelisin. En yüksek kontrastı her ne kadar beyaz zemin üzerindeki siyah metin oluştursa da, pek tabii ki başka seçenekler de bulunuyor. Örneğin, doğal olarak markanın renklerini kullanmak istiyor olabilirsin, bu durumda yapman gereken kontrast oranının doğru olduğundan emin olmak. Erişilebilir dijital içerikler için standart kontrast oranı en az 4,5’e 1 olmalı. Renklerinin bu oranı karşılaması için herhangi bir renk kontrast denetleyicisini kullanabilirsin.

#3: Sosyal Medya Videolarında Erişilebilirlik Nasıl Artırılır?

Çok fazla konuşma içermeyen kısa videolarda, maksimum birkaç satırlık bir açıklama yeterli olabilir. Ancak söz konusu diyalog veya karmaşık anlatılar içeren daha uzun videoları erişilebilir kılmak olduğunda, altyazı ve transkriptler büyük önem taşıyorlar.

Video Altyazıları

Çoğu sosyal medya platformu, kullanıcıların videoları sessiz veya yardımcı cihazlarla deneyimleyebilmesi için video içeriğine otomatik olarak altyazı ekliyor. Fakat bu otomatik altyazılar, zaman zaman hatalı olabiliyorlar. Dolayısıyla, içeriğinin anlaşılması zorlaşabiliyor ve hatta kimi zaman yanlış anlamalara da sebebiyet verebiliyor.

Mümkünse, her videoya özel altyazı oluşturmalı ve yayınlamadan önce otomatikleştirilmiş sürümü düzenlemelisin. En gelişmiş altyazı sistemine sahip video paylaşım platformu, tabii ki de YouTube. YouTube Studio’ya bir video yüklediğin zaman, bir SRT dosyası yükleyebilir veya altyazıları doğrudan kontrol paneline girebilirsin. Ayrıca otomatik senkronizasyon özelliğini transkript yüklemek için de kullanabilirsin.

Facebook ve Twitter gibi platformlar, altyazıları manuel olarak yüklemene olanak tanıyor. Ancak bunu genellikle yalnızca masaüstünden erişim sağlayarak yapmana izin veriyor. Facebook videosuna altyazı eklemek için Business Suite’te yeni bir gönderi oluştur, Optimizasyon ekranında Altyazılar kutusunu işaretle ve ardından ayarları görüntülemek için tıkla.

Doğru altyazılara sahip bir SRT dosyası yükleyebilir veya otomatik oluşturmayı tercih edebilirsin. Otomatik oluşturmayı seçersen, izleyicilerin kullanımına sunmadan önce altyazıları gözden geçirmeyi unutma.

LinkedIn videosuna altyazı ekleme süreci de diğerleriyle benzerlik gösteriyor. Yeni bir video gönderisi oluştur ve ardından optimizasyon seçeneklerini görmek için aşağı kaydır. SRT dosyanı yükle veya otomatik oluşturulmuş altyazıları etkinleştir. Altyazıları, video yayınlanmadan önce kontrol edebilirsin.

Ancak, uzun biçimli veya standart video gönderilerini mobil bir cihaz üzerinden yüklemeyi seçersen seçeneklerinin daha sınırlı olduğunu bilmelisin. Bu tip yüklemelerde, genellikle SRT dosyası yükleyemiyorsun fakat oluşturulan otomatik altyazıları düzenleyebiliyorsun.

Kısa videolar oluşturuyorsan, bu tür içeriğin genellikle kendi yerleşik altyazı araçlarına sahip olduğunu bilmen gerekiyor. Örneğin Facebook’tan bir örnekle açıklayacak olursak, düzenleme menüsündeki CC düğmesine dokunarak kısa videolara altyazı ekleyebiliyorsun.

Instagram uygulamasında altyazı (captions) çıkartmasını seçerek reels’larına altyazı ekleyebilirsin. Uygulama, altyazıları otomatik olarak oluşturduktan sonra hataları düzenlemek veya yazı tipi ya da rengini değiştirmek için çıkartma simgesine dokunman yeterli.

Video Transkriptleri

Sosyal medya platformlarında yayınlayacağın videoları yazıya dökerek, takipçilerine videoyu izlemeseler bile içeriği anlamalarını sağlayacak başka bir yol vermiş oluyorsun.

Çoğu platform, transkriptleri doğrudan video açıklamasına eklemene izin veriyor. Daha uzun videolar içinse, transkriptleri web sitende yayınlamayı veya video açıklamasında bu notlara bağlantı vermeyi değerlendirebilirsin.

#4: Daha Erişilebilir Sosyal Medya Reklamları Nasıl Oluşturulur?

Yukarıda bahsettiğimiz metin bazlı önerileri elbette reklamlara da uygulayabilirsin (özel yazı tiplerinden kaçınmak ve emojileri dikkatlice kullanmak vb.), ancak ödeme yapılan sosyal medya materyallerini erişilebilir hale getirmek biraz çetrefilli olabilir. Daha kapsayıcı reklam kampanyaları yürütmek için iş akışında birkaç değişiklik yapman gerekecek.

Resim Açıklamaları

Ücretli sosyal medya kampanyaları oluştururken, kullandığın platform yerleşik alternatif metin işlevini içeriyorsa, kullanmayı kesinlikle ihmal etmemelisin. Örneğin LinkedIn Kampanya Yöneticisi, reklamlarda Alternatif Metin aracı sağlıyor. Reklam öğeni yükle ve ardından en fazla 300 karakterlik alternatif metin gir. Alternatif metnini kısa ve öz tutmak için aşağıdaki yöntemi kullanabilirsin.

Ancak, Twitter Reklam Yöneticisi ve Meta Reklam Yöneticisi gibi platformlar, görseller için alternatif metni desteklemiyor. Reklam öğenin açıklamasını otomatik olarak oluşturan bir platforma bel bağlayıp doğru olmasını ummak yerine, kendi açıklamanı kendin yazman emin ol daha sağlıklı bir yol.

Organik resimler için kullandığın yaklaşımın aynısını burada da kullanabilirsin. Açıklamanın en sonuna, “Resim” veya “Resim Açıklaması” ifadesiyle başlayan bir tanım ekle ve ardından resmin kısa bir açıklamasını yaz.

Video Altyazıları

Neyse ki çoğu reklam platformu, video erişilebilirliğini artırmak için yerleşik altyazı araçlarına sahip. Ancak bunları bulmak için biraz araştırma yapman gerekebilir.

Örneğin, Twitter Ads’e bir video yüklediğin zaman, altyazıları Twitter Reklam Yöneticisi üzerinden ekleyemiyor veya düzenleyemiyorsun. Bunun yerine, Twitter Medya Arşivi’ne girerek reklam öğelerini düzenleyebilir ve altyazıları ayarlayabilirsin. Twitter reklamının doğru alt yazılara sahip olduğundan emin olmak için bir SRT dosyası yüklemelisin.

Facebook ve Instagram’da reklam verdiğinde, altyazı ayarlarına doğrudan Meta Reklam Yöneticisi’nden erişebiliyorsun. Yapman gereken, bir video reklam öğesi yüklemek, Videoyu Düzenle butonuna tıklamak, Altyazılar seçeneğini seçmek ve ardından SRT dosyasını doğrudan Reklam Yöneticisi’ne yüklemek.

Google Ads’in, Öğe Kitaplığı (Asset Library) üzerinden düzenlemeye izin vermediğini unutmamalısın. Uzun veya kısa biçimli bir YouTube videosuna altyazı eklemek istiyorsan, YouTube Studio’yu ziyaret etmen gerekiyor. YouTube Studio’da eklediğin herhangi bir altyazı, videoyu bir YouTube reklamında kullandığında otomatik olarak eşleniyor.

Erişilebilir sosyal medya içeriği yayınlamak, mümkün olan en geniş kitleyle bağlantı kurmana yardımcı olarak daha iyi etkileşim, daha fazla trafik ve artan satışlar elde etmeni sağlayabilir. Yukarıdaki fikirlerle, kuruluşunun hedefleriyle uyumlu, erişilebilir bir iş akışı geliştirebilirsin.

**Bu yazı linkte yer alan orijinal içerik üzerinden çevirilmiştir.