Markanın son sosyal medya analizini ne zaman yaptın? Yoksa daha önce hiç yapmadın mı? Modern sosyal medya stratejileri verilere ve hedeflere dayanmalı. Sosyal medya hesaplarının işletmen üzerindeki etkisine hakim olmalı ve kafanda herhangi bir soru işareti kalmadığından emin olmalısın.
Birçok şirket sosyal medyadaki varlıklarını plansız bir şekilde yürütüyor. Bunu tabii ki anlayabiliyoruz. Belki işleri kendi akışına bırakan birinin yerine geçtin belki de mevcudiyetini detaylı bir şekilde inceleme fırsatın henüz olmadı. Sebebi ne olursa olsun, akıllıca ilerlemek için yapman gereken bir sonraki şey sosyal medya analizi.
İyi haber şu ki, mevcudiyetini analiz etmek bir zaman kaybına dönüşmek zorunda değil. Ayrıca hali hazırda kullanabileceğin ve tamamen ücretsiz olan sosyal medya analiz şablonları da bulunuyor. Bunlardan destek almayı değerlendirmelisin. Yazının devamında, etkili bir sosyal medya analizinin nasıl yapılacağını açıklıyoruz.
Sosyal Medya Analizi Nedir?
Sosyal medya analizi, işletmenin sosyal medyadaki varlığının titizlikle gözden geçirilmesini içeriyor. Bu, performans ölçümlerini ve hesaplarını büyütmek ve optimize etmek için gereken gelecekteki fırsatları da barındırıyor. Analizlerin, işletme nazarında sosyal medyanın kritik bir yönünü oluşturma sebepleri ise şunlar:
- Sosyal medyadaki varlığının şirket hedeflerine nasıl etki ettiğini anlamak
- Hedef kitlenle sürekli etkileşime geçmek ve kaliteli bir müşteri hizmeti sağlamak
- Yeni iş fırsatlarının ve farkındalık yaratmanın yollarını keşfetmek
Sosyal Medya Analizinin Ne Gibi Faydaları Var?
Büyük olasılıkla işin başından aşkın, değil mi? Bir analiz gerçekten de bütün bu çabaya değecek mi? Kısaca cevaplamamız gerekirse: Evet, değecek! Bilhassa her şeyi senin için kolaylaştıran bir şablon kullanıyorsan. Analiz sürecinin ayrıntılarına değinmeden önce, olumlu yanlarına bir bakalım:
Sosyal medya analizi, ayakları yere basan kararlar vermeni sağlıyor
“TikTok’ta olmam gerçekten gerekli mi?” “Gönderilerim etkileşim almıyorken neden LinkedIn’de bu kadar çok zaman harcıyorum?” “Bundan sonra Instagram’da yalnızca Reels mı paylaşmalıyım?” Dikkatlice yapılan bir analizi, yukarıdaki tüm sorulara – ve daha fazlasına – somut cevaplar bulmanı sağlayacak. Sosyal medyanın ne kadar hızlı evrildiğini göz önünde bulundurduğumuzda, markaların herhangi bir değişime kolaylıkla ayak uydurabilmesi gerektiği daha da önem kazıyor.
Tabii ki de bu, ani kararlar almak anlamına gelmiyor. Bir platformu aniden terk etmek veya içeriğini tamamen değiştirmek, “çünkü canım öyle istedi” vb. dürtüsel düşüncelerle yapılmamalı. Performans verileriyle desteklenen sosyal medya analizleri, verdiğin kararlarda şüpheye düşmemeni sağlayacak.
Sosyal medya analizi, sosyal medyanın işine olan etkisini öne çıkarmayı kolaylaştırıyor
Birçok pazarlama departmanı inceleme altında ve sosyal medya yatırım getirisi (ROI) elde etmek, kabul ediyoruz, zor olabilir. Hiç merak etme, seni anlıyoruz. İşte bu yüzden sosyal medya analizleri belli periyotlarla düzenli bir şekilde yapılmalı.
Analiz süreci, daha önce dikkatinden kaçmış olabilecek kazanımları ortaya çıkarabilir. Bu, dikkate değer bir etkileşim, takipçi sayısındaki artış veya viral bir içerik olabilir. Rakamlarının ön planda olması, sosyal medyanın etkisini görmeyi daha kolay hale getiriyor. Detaylı raporlama da bu konuda yardımcı olabilir.
Sosyal medya analizi, uzun vadede ciddi bir zaman tasarrufu sağlıyor
Bu fayda, yukarıdaki iki faydayı da destekler nitelikte. İlk analiz süreci zor gibi görünebilir – ki, aslında öyle olmadığını şimdiden söyleyelim. Asıl odaklanılması gereken, uzun vadede değerli olduğunu bilmek. Neden mi? İlk olarak, analizler düşük öncelikli görevleri programından çıkarmanı sağlıyor. Kim bilir, belki de en çok zaman ayırdığın sosyal ağ veya içerik formatı hiç etkileşim almıyor olabilir.
Tersine, daha önce fark etmediğin ve büyümeni sağlayacak kolay ulaşılabilir fırsatları gözden kaçırmış da olabilirsin. Neyin işe yarayıp neyin yaramadığını bilmek, önceliklerini ayarlarken ciddi bir zaman kazanmanı sağlayabilir.
Stratejini Geliştirmeni Sağlayacak Sosyal Medya Analiz Şablonunu Nasıl Oluşturabilirsin?
Tekrar söyleyelim, “analiz” kelimesinin seni korkutmasına izin vermemelisin. Kullanacağın şablonlar işin zor kısmını zaten hallediyor: sadece rakamlarını girmen yeterli. Halihazırda bir analiz aracı kullanıyorsan, temel analiz ölçümlerine odaklanmak düşündüğünden çok daha basit.
Önceliklerin markadan markaya farklılık gösterdiğini biliyoruz. İhtiyaçlarına göre kendi sosyal medya analiz şablonunu özelleştirmekte tamamen özgürsün. Sadece, aşağıdakileri dahil ettiğinden emin olmalısın:
- Profil Bilgileri (Kullanıcı Adın ve URL)
- Etkileşim Ölçümleri
- Yayınlama Ölçümleri
- Hedef Kitle Demografisi
- Yönlendirme Trafiği (Referral Traffic)
- Kanala Özgü Ölçümler
Her ölçüm için, bir önceki ay veya yıla kıyasla değişim yüzdesini eklemelisin. Ölçüm değerlerini yıl bazında takip etmenin mantığı, dönemsel değişiklikleri de hesaba katmanı sağlamasından geçiyor. Örneğin perakendecilerin, tatil dönemlerinde sosyal medya faaliyetlerinde yaşadığı artışı bir düşün. Sonuçta, yaz aylarındaki rakamlar sonraki aylara ait ölçümleri etkileyebiliyor.
Şüpheye düşüp zamanlamadan emin olmadığında, sosyal medya analizlerini aylık veya üç aylık periyotlarla gerçekleştirebilirsin. Bu sayede, genel trendleri takip etmek ile zamana duyarlı değişiklikler yapmak arasında bir denge sağlayabilirsin.
10 Basit Adımda Sosyal Medya Analizi Nasıl Yapılır?
Sosyal medya analizinin nasıl yapılacağını öğrenmek için uğraşıyorsan, telaşlanmana gerek yok! Fakat değinilecek çok konu olduğunu bilmeni isteriz. Ancak şu söylenebilir ki, şu anda yapacağın “ayak işi” ileride sana ufuk açıcı bir deneyim sunacak ve uzun vadede ciddi zaman kazandıracak. Aşağıda, ilk analizin için yapman gerekenleri ve sürecin nasıl işlediğini adım adım açıkladık. Ayrıca bonus olarak, sosyal medyadaki mevcudiyetini tekrar analiz etmek istediğinde, bu adımları tekrarlaman yeterli.
1. Mevcutta bulunan tüm sosyal medya profillerini toparla
Her şeyden önce, sosyal medya profillerinin bir envanterini çıkararak işe başlamalısın. Basit, değil mi? Ancak sosyal medya profilleri, yalnızca Instagram ve Facebook gibi “büyük” ağlarla sınırlı değil. Sadece iki abonesi olan YouTube hesabını veya üç yıldır dokunmadığın Pinterest profilini hatırladın mı?
“Bunlar da mı sayılıyor?” diye düşünüyor olabilirsin. Ancak evet, bunlar da sayılıyor. Aktif olmadığın ağlar için üzülmene gerek yok. Bu hesapları doğruladığından ve bunların şirketinin kontrolü altında olduğunundan emin olman yeterli.
Sosyal medya analiz şablonları tüm büyük sosyal ağlar için sekme barındırıyor. Kullandığın diğer platformlar için yeni sekmeler de ekleyebiliyorsun. Ayrıca özet sekmesinde markanın sosyal medya profillerini tek bir yerde listeleyebileceğin bir kısım da bulunuyor. Profillerini belirledikten sonra öncelikli platformlarını tanımlayabilirsin. Bu platformlar, sosyal varlığını inşa etmeye odaklanacağın yerler. Emin ol, en fazla etkileşim elde ettiğin ağlar seni şaşırtabilir!
2. Her ağ için özel hedefler belirle
Bu kısımda beklenmedik, sürprizli bir durum yok. Aşağıdakiler dahil, aktif olduğun her platform için sosyal medya hedeflerini sıfırlamalısın:
- Marka bilinirliğini arttırmak
- Daha fazla potansiyel müşteri ve satış oluşturmak
- Topluluk etkileşimini artırmak
- Hedef kitleni büyütmek
- Web sitene gelen trafiği artırmak
Referans olması açısından, sosyal medya analiz şablonundaki Instagram etkileşim analizini buradan inceleyebilirsin.
Hedef belirleme, sosyal medyadaki varlığını elbette ki yönlendirecek. Hedefler aynı zamanda her platform için hangi ölçümleri izleyeceğini belirlemene de yardımcı olacak. Örneğin, Instagram’daki takipçi sayını Facebook’tan daha hızlı artıyor olabilirsin. Ancak Facebook daha fazla ödeme yapan müşteri elde etmeni sağlıyor olabilir. Söz konusu ölçümlerin olduğunda hedeflerinin bağlamı ayrıca önem kazanıyor.
Unutma ki, ilk sosyal medya analizinde her bir boşluğu doldurmak zorunda değilsin. Yine de hedeflerini yansıtan sosyal medya ölçümlerine odaklanmalısın.
3. Markanın, dilinin ve kimliğinin tutarlı olduğundan emin ol
Sosyal medyada tutarlı bir marka kimliği oluşturmanın önemi yadsınamaz. Ancak bazı detaylar, kolaylıkla gözden kaçabilir. Sosyal medyadaki varlığını denetlerken, profillerinin birbiriyle “uyumlu” olduğundan emin olmalısın. Marka kimliğinin tutarlılığı için göz önünde bulundurman gereken unsurlar ise şunlar:
- Biyografi ve hakkında kısmı
- Profil ve kapak görselleri
- Hedef URL’ler ve açılış sayfaları
- Hashtagler
Çok fazla sosyal medya kampanyası yürütmediysen ve web sitene trafik çekmeye çalışıyorsan, yapacağın analizler büyük olasılıkla çok farklı sonuçlar sağlamayacak. Ancak sezonluk kampanyalar yürüten markaların bu detayları düzenli olarak değerlendirmesi gerekiyor. Örneğin, mart ayının ortasında hala tatil kampanyası içeriklerini kullanmadığını teyit etmelisin.
4. Sosyal medya analizlerini aç
Profillerin elinin altında olduğuna göre, verilerini derinlemesine incelemenin zamanı geldi demektir. Artık hedeflerini karşılayıp karşılamadığını belirleyebileceksin. Aynı şekilde, hangi alanların gelişme potansiyeline sahip olduğunu da görebilirsin.
5. En iyi performans gösteren sosyal medya gönderilerini belirle
Gönderileri tek tek incelemek, nasıl bir içerik oluşturman gerektiğini ortaya çıkarabilir. Örneğin, hedef kitlen kısa kısa biçimli videoları mı, soruya dayalı gönderileri mi yoksa kaydırmalı içerikleri mi daha çok seviyor? Yerel analizlerin bu konuda ipucu verebilir. Her platform için ayrı ayrı olmak üzere, belirli bir içerik parçasının aşağıdakiler açısından elde ettiği verilere bakmalısın:
- Gösterimler (veya görüntülemeler)
- Etkileşimler (yorumlar, beğenmeler, paylaşımlar vb.)
- Ulaşılan kullanıcı sayısı
6. Sosyal medya trafiğini nasıl yönlendireceğini öğren
Sosyal varlığın ile web siten arasındaki bağlantıyı belirlemek önemli. Bu, hangi gönderilerin hedef kitlen üzerinde gerçek bir ilgi uyandırdığını ve hangi kanalların potansiyel müşteri oluşturmada en etkili olduğunu ön plana çıkaracak. Halihazırda, Google Analytics’i kanallar arası pazarlamanı izlemek için kurduysan, yolu yarılamışsın demektir. Google Analytics’te trafiğe ilişkin verilere “edinme (acquisition)” sekmesinden ulaşabilirsin. Ardından “sosyal” başlığına tıklayarak filtrelemelisin.
7. Demografik verilerini derinlemesine incele
Paylaştığın içerik ve kullandığın dil büyük ölçüde hedef kitlenin demografisine bağlı olarak değişmeli. Örneğin, Z ve Y kuşağı ile X ve “bebek patlaması” kuşağı olarak çevirebileceğimiz baby boomerslara yönelik mesajlar, adeta elmayla armut gibi birbirine zıt iki şey.
Aynı şekilde, yaş ve cinsiyet de sosyal medyadaki hedef kitlenin ayrılmaz bir parçası olarak dahil edilmeli. Twitter ve Facebook gibi bazı sosyal ağlar bu bilgiyi ayrıca öne çıkarıyor.
İdeal olarak, hedef kitlenin verileri tüm platformlarda benzer niteliklerde olmalı. Eğer değilse, mesajlaşma ve içerik stratejini tekrar gözden geçirmelisin.
8. Yeni sosyal medya platformlarındaki fırsatları değerlendir
Oldukça sık bir şekilde, yeni yeni sosyal medya platformları ortaya çıkıyor. Tabii, hepsinin uzun süre varlığını sürdürebildiğini söyleyemeyiz. Ancak bir sosyal ağın erkenden benimsenmesi oldukça cazip olabilir.
TikTok’un ikincil bir ağ olarak görüldükten sonra yaptığı atılımı bir düşün. Aynı şekilde, Threads’in yarattığı heyecanı da göz önünde bulundur. Açık görüşlü olmanın getirisi de her zaman olur, bizden demesi. Sosyal medya analiz tablonda keşfetmek istediğin yeni platformları vurgulayabilir ve böylece onlara zaman ayırmayı atlamayabilirsin.
Eğer anlattığımıza benzer bir şablon kullanıyorsan, bu bahsettiğimiz bölüm “Özet” sekmesinde genellikle bulunuyor. Ancak unutma ki bu bir zorunluluk değil. Eğer zaten odaklandığın birkaç sosyal ağ varsa veya şu anda ilgini çeken yeni platformlar bulamıyorsan, sıkıntı yok.
Bununla birlikte, yeni ve yakın zamanda ünlenmiş sosyal medya trendlerini takip etmenin her zaman için iyi bir fikir olduğunun da altını çizelim.
9. Yeni hedefler ve eylem öğeleri belirle
Bu noktaya geldiğinde, elektronik tablonun büyük ölçüde dolmuş olması gerekiyor. Peki, şimdi sırada ne var? Bir sosyal medya analizinin amacı, mevcut durumunu daha iyi anlamanı ve geleceğe yönelik planlar yapmanı sağlamaktan geçiyor.
Bu, belirli bir kanalda takipçi sayını artırmak anlamına gelebilir. Ya da daha fazla etkileşim elde etmek veya potansiyel müşteri yaratma çabalarını uyumlu hale getirmek de istiyor olabilirsin. Artık, TPG’lere (temel performans göstergesi) dayalı olarak daha bilinçli kararlar vermek için ihtiyacın olan her şey elinin altına!
Sosyal medya değerlendirmeni daha uygulanabilir hale getirmeye yardımcı olmak amacıyla her ağ için bir SWOT (güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar, tehditler) analizi bölümü şablonlarda bulunuyor. Bu alanı, analizinden topladığın tüm verilere dayalı olarak üst düzey analiz eklemek için kullanabilirsin. Ya da bir adım daha ileri giderek, sosyal medya analizinin ardından kapsamlı bir SWOT analizi yapabilirsin. Bu, işletmenin en kritik fırsatlarını ön plana çıkaracak.
10. Analizini ekibinle paylaş
Sosyal ticaretin ve sosyal aramanın yükselmesi nedeniyle, sosyal varlığının menfaatleri hiç tartışmasız her zamankinden daha fazla. Bu nedenle analizinin sonuçlarını ekibinle paylaşmak son derece önemli. Ardından yapman gerekenler ise şunlar:
- Yöneticilerden ve önemli hissedarlardan ek destek veya kaynak al
- En iyi performans gösteren gönderi ve kanallarına uygun yeni pazarlama içerikleri geliştir
- Sosyal varlığını farklı departmanlarla uyumlu hale getirme fırsatları yarat
Hedeflerin ne olursa olsun, rakamlarını elinin altında bulundurmak daha ileriye gitmene yardımcı olacak. Bu ise, sosyal medya raporlamasının sürekli bir süreç olarak sağladığı değeri bir kez daha vurguluyor.
Etkili Bir Sosyal Medya Analiz Örneği
Sosyal medya analizi yapmanın, herkese uyan tek bir standart yöntemi yok. Birden fazla platform kullanan markaların veya çeşitli müşterileri yöneten ajansların özel bir sosyal medya yönetim aracına sahip olması, çok büyük bir fark yaratabilir. Aynı şekilde, sosyal medya analiz şablonu gibi elektronik tablolar da birçok karmaşıklığı düzenleyebilir.
Aşağıda, Instagram’da birden fazla hesap üzerinde etkileşimlerin, büyümenin ve yayınlama sıklığının ayrıntılı bir şekilde takip ediliği bir örnek bulunuyor. Bu tür bir analiz, yüksek içerik hacmi üreten markalar için en mantıklı olan seçenek. Çok hızlı bir şekilde, hangi stratejilerin etkili olduğunu ve hesaplarının gerçekten büyüyüp büyümediğini belirleyebilirsin.
Ayrıca, daha çok “evet” veya “hayır” sorularını içeren daha hızlı ancak daha yüzeysel bir analiz seçeneği de mevcut. Aşağıda, basitleştirilmiş bir sosyal medya analizi kontrol listesi örneği verdik:
- Marka logolarımız ve reklam öğelerimiz her kanalda tutarlı mı?
- Geçen hafta her sosyal ağda yeni bir içerik yayınladık mı?
- Müşterilerden gelen soruların hepsini cevapladık mı?
- Biyografimizdeki bağlantılar en yeni veya alakalı promosyonlarımıza işaret ediyor mu?
- Şu anda en çok etkileşim alan veya en hızlı büyüyen kanalımız hangisi?
Bu tür analizler, daha genel bir çerçevenin detaylarını ve daha az veri noktasını içerdiği için hızlı bir şekilde yapılabilir. Nihai sonuçlara odaklı olmasalar da sosyal medya kanallarının toz tutmasına izin vermekten iyidir!
Hangi Sosyal Medya Analiz Araçlarını Kullanabilirsin?
Analizlerinin derinliği ve sıklığı, büyük ölçüde pazarlama araçlarını bağlı. Şablonlar her ne kadar buna yardımcı olsa da ilk etapta veri noktaları toplamak, izleme araçlarının önceden hazır olması anlamına geliyor. Konuyu toparlamak için, kullanabileceğin birkaç sosyal medya analizaracını özetlemek isteriz:
Google Analytics
Google Analytics’i, özellikle de GA4’ü kurmuş olman çok muhtemel. Bu durumda, Google verilerini analizine entegre etmek kolaylıkla yapılabilir. Arama verileri, trafik kaynaklarından sosyal medya trafiğinin ağırlıklı olarak nerede yoğunlaştığına kadar, sosyal medya pazarlamanı aramadaki varlığınla uyumlu hale getirebilir.
Salesforce (CRM – Müşteri İlişkileri Yönetimi)
Ortaklarına sosyal medyanın değerini göstermek için yapabileceğin en küçük şey bile, büyük bir artı değer sağlayacak. Salesforce gibi bir CRM (Customer Relationship Management) sistemi sosyal verilerinle entegre olduğunda, işletmen için somut sonuçlar doğuran temas noktalarını ve olayları takip edebilirsin.
Sprout Social
Sprout gibi bir araç, sosyal varlığının sürekli olarak denetlenmesini sağlıyor. Etkileşim verileri, popüler gönderiler, platformlar ve çok daha fazlası sadece birkaç tık uzağında! Detaylı raporlama ile birleştirildiğinde, Sprout eylem öğelerini ortaya çıkarmayı ve bunları ekibinle paylaşmayı adeta bir çocuk oyuncağı haline getiriyor.