Belki herhangi bir şirkete bağlı kalmadan çalışmak istiyorsun, belki de maddi olarak biraz daha rahat edebilmek için tam zamanlı işinin yanında ek bir işe ihtiyaç duyuyorsun… Merhaba freelancer; biz dostuz! Şimdi, bir projenin ilk adımı olarak kabul edebileceğimiz freelance iş alırken müşteri seçimi konusunda bilmen gerekenleri anlatacağız!

Emeklerin Boşa Gitmesin: Güvenilir Müşteriyle ya da Aracıyla Çalış

Eminiz ki sen de emeğinin karşılığını almak için sürekli olarak bir şeylerin peşinden koşmak istemiyor ve tamamen işine odaklanmak istiyorsun. Hatta yaptığın projenin ücretini alıp alamayacağın konusunda şüpheye düşme düşüncesi bile seni rahatsız ediyor. Haklısın! Bir freelancer’ın en çok endişe ettiği konulardan biri, parasının zamanında yatıp yatmayacağı; hatta parasını alıp alamayacağı! Peki, böyle bir durumu yaşamamak için ne yapabilirsin?

Öncelikle çalışacağın kişi ya da şirket hakkında bir araştırmaya girişmeni öneriyoruz. Kişinin/şirketin çalıştığı markalar, varsa freelance ya da tam zamanlı olarak çalışanlarının deneyimi… Tabii söz konusu ilk kez çalışacağın biriyse sadece bunlara da güvenemeyebilirsin. Bu durumda kendini garantiye almak için sözlü değil, yazılı bir şekilde iletişim kurman daha sağlıklı olabilir. Yani müşterinle telefonda konuşsan bile, sonradan konuştuklarınızı mail ile de teyit et. Biliyorsun, “Söz uçar, yazı kalır.” demişler!

Diğer bir seçeneğin ise Bionluk gibi aracı firmalarla çalışmak. Bu daha güvenilir bir yöntem. İşini teslim ettikten sonra, teknik bir aksaklık olmadığı sürece, paranın zamanında yatmama ihtimali yok! Bu aracı oluşumlar sayesinde “Freelancer’lar için rüya olan gerçek oldu!” diyebilir miyiz? Bizce deriz!

Müşterinin İhtiyacını Bilmek Şart: Detaylı Bir Brief Al

Müşterinin ne istediği bilmeden içine sinen bir iş çıkarman da çalıştığın müşteriyi memnun etmek de oldukça zor. Projeyi en sağlıklı biçimde gerçekleştirebilmen için ne yapman gerektiğini bilmen gerek. Bunun için ise sorman gereken bazı sorular var!

Markayla ilgili detaylı bilgi alabilir miyim?

Markaların, şirketlerin ve diğer oluşumların da bir kimliği var! Peki, senin çalışacağın marka nasıl bir kimliğe sahip? Bu sorunun en sağlıklı cevabını iletişime geçtiğin kişiden alabilirsin! O nedenle marka kimliği, hassasiyetleri, hatta geçmişi ve hedefleri hakkında detay istemelisin. Bazı detayları -varsa- çalışacağın markanın internet sitesinden bulmak da mümkün olabilir pek tabii. Ama bulamayacağın detaylar için kesinlikle destek almanı öneririz. Markanın ya da aracının ileteceği dokümanlar, aktaracağı bilgiler çalışma sırasında sana yardımcı olabilir.

Hedef kitlenizde kimler var? Bu projedeki amacınız ne?

Etkili bir iş yapabilmek için kime sesleneceğini bilmen gerek. Hedef kitleyi öğrenmek ve çalışacağın markanın, dâhil olacağın proje bitiminde ulaşmak istediği hedefi bilmek nasıl bir yolda ilerlemen gerektiği konusunda sana yardımcı olacak. Ne de olsa sorunu anlamadan çözümü sağlıklı bir şekilde geliştiremezsin, değil mi?

İstediğiniz iş kalemleri neler? 

Bir yazar olduğunu varsayalım (hatta belki de öylesin). Muhtemelen “X konuda bir metin hazırlamanızı istiyoruz.” diyen bir işverenle karşılaşacaksın. Aklında geçirdiğin “İyi de o metin nasıl bir metin?” sorusunu müşteriye uygun bir dille yöneltmen gerek. Bir blog içeriği mi, bir kategori metni mi ya da bir basın bülteni mi? Elbette işi çıkarabilmen için ne yapman gerektiğini bilmelisin. Eğer marka ne istediği konusunda pek de emin değilse, bu konuda sen de yönlendirme yapabilir ve anlaşma sağladıktan sonra işi alıp almayacağına karar vermeye bir adım daha yaklaşabilirsin.

İş kalemlerinin ayrıntıları neler?

Yine yazar olduğun örneğinden devam edelim; müşteri SEO odaklı bir blog yazısı yazdırmak istiyor. Bu blog yazısı kaç kelime olacak? Başlık marka tarafından mı verilecek, yoksa sen mi öneri sunacaksın? Anahtar kelime araştırması yapacak mısın, yoksa kullanman gereken anahtar kelimeler sana iletilecek mi? Bu ve bu gibi sorular sonradan sorun yaşamanın önüne geçebilecek kuvvette!

Bu proje uzun dönemli mi kısa dönemli mi olacak?

Sonuçta bir freelancer’sın ve iş planını oluşturup zamanını bu doğrultuda yönetmen oldukça önemli. Teklif edilen işte sonradan “Ama daha işi bitirmedik.” gibi serzenişler duymamak ve gelecek başka tekliflere olumlu/olumsuz dönüş yapabilmek için bu sorunun cevabını bilmen gerekebilir.

Son teslim tarihi nedir?

Bir tasarımcısın ve bilinen bir marka logosunu güncellemek istediği için senin kapını çaldı. Bu teklifi kaçırmak istemiyorsun, üstelik şartlar da tam istediğin gibi… Peki ya, son teslim tarihi? Bugün gelen bir işi yarın veya birkaç gün içinde teslim etme imkânın olmayabilir. Bu sebeple freelance çalışanların sorması gereken sorulardan biri kesinlikle deadline!

Bu iş için ayırdığınız bütçe nedir?

Markanın sana teklif ettiği bütçe elbette ki kararında oldukça etkili olacak. Bazı freelance işlerde bütçe söylemeyip senden teklif de isteyebilirler. Bu noktada tecrübeni ve yapacağın iş kapsamını düşünerek bir fiyatlandırma yapabilirsin.

Projeyle ya da markayla ilgili bilmem gereken ek bir şey var mı?

Projeye çalıştığın süreçte toplantılara katılman gerekiyor mu? Markanın kullanmak istemediği bir kelime, renk ya da rakip firmayı anımsatan bir obje var mı? Proje süreci ve marka hassasiyetiyle ilgili detaylar, sorunsuz bir şekilde çalışmana yardımcı olurken bütçelendirmeyi de sağlıklı bir şekilde oluşturmanı sağlayabilir.

Şartlarını Çalışma Öncesinde İlet

Detayları, markanın şartlarını öğrendin; şimdi sırada senin şartların var! Mesela projeyi teslim ettikten sonra revizyon kabul ediyor musun; eğer kabul ediyorsan kaç gün içerisinde sana dönüş yapılmasını istiyorsun? İşi ilettikten sonra kaç gün içerisinde ödemen yatacak? Proje sürecinde telefon ile iletişim kuracak mısın, yoksa sadece mail üzerinden mi iletişim kurmak istiyorsun? Şartlarını önceden belirtmen, marka ile sağlıklı bir iş birliği yapıp yapamayacağınız konusunda sana fikir verebilir. Tüm ayrıntıları konuştuktan sonra teklifi kabul edip etmeyeceğin ise tamamen sana kalmış!