Tasarım dünyasının gelmiş geçmiş en tartışmalı konsepti şüphesiz ki özgünlük. Özgünlük, çoğunlukla kendi tarzını bulma; bunu yaparken, diğer tasarımlardan renk, biçim, uygulama tarzı ve uygulama yapılan medyum seçimleri bakımından ayrışma olarak düşünülebilir.

Burada tasarımcıların hangi alanda tasarım yaptığından bağımsız olarak öne çıkan ve sıklıkla atlanan en önemli nokta ise detaylar. Çoğu tasarımcı, özgün olmayı dünyayı yeniden keşfetmek ile eş görse de, kimi zaman yalnızca minik detaylarla fark yaratmak da yeterli olabiliyor. Eğer sen de bu minik detaylarda kaybolmak veya kendi dünyanı yeniden yaratmak istiyorsan, özgün tasarımlar elde etmek için dikkat etmen gereken başlıklara birlikte göz atalım.

Tasarımların Uygunluğu

Sıklıkla gözden kaçan noktaların başında gelen “uygunluk”, tasarımın yola çıkış amacı ile ortaya çıkan ürünün uygunluğunu temsil ediyor.

Burada ilk olarak “neden?” sorusunu sormak ve bu soruya gerçekten net bir cevap verebilmen gerekiyor. Uygunluğa karar verirken, tercih edeceğin stili, yalnızca “müşterinin ihtiyaçlarına cevap verecek bir araç” olarak konumlandırmalısın. 

Buna ek olarak; seçeceğin stil, renk ve medyumun amacına hizmet etmesi senin için belki de tek tatmin edici nokta olmalı. Özetle; yeşil tonları 2022 yılında pek trend olmayabilir ya da 3 boyutlu ikonlar kullanmanı gerektirecek bir durum yokken, yalnızca “trend olduğu için” kullanmak zorunda hissetmemelisin. İster ticari kaygı ile ister yalnızca kendin için tasarladığın işlerde, “neden?” sorusunu merkeze almak, izleyeceğin yolu çizmene ve hızlı bir biçimde konsept oluşturmana destek olabilir. 

Anlamaya Odaklanmak

Tasarımın “uygunluğunu” belirlemek için ilk olarak müşterinin ihtiyaçlarını anlamak ve tasarım sürecinde bu ihtiyaçlara odaklanmak gerekiyor. Bildiğin gibi, aslında her tasarımın temelinde bir sorun yatıyor. Eğer çözmekle yükümlü olduğun bu sorunu anlamak için gerekli vakti ayırmazsan, aklındaki işi gerçeğe dönüştürrmek veya müşterinin beklentilerini karşılamakla ilgili sorun yaşayabilirsin. Sorunu çözme biçimin, tasarımı ortaya çıkarmak kadar, tasarımı ortayaçıkarırken yaratıcı kalabilmene de yardımcı oluyor. 

Tasarımcılar genellikle, benzer işlere göz atmak, marka rehberini detaylıca incelemek veya moodboard oluşturmak gibi eski ve oldukça bilindik yöntemleri tercih ediyor. Bu yöntemlerin çoğu ne yazık ki “geçmişe yönelik hızlı bir araştırma yapmak” ile eş değer görülüyor. Bu nedenle, tasarıma başlamadan önce araştırma biçimini, sorunu anlama hedefiyle belirlemeli ve asıl amacının bu olduğunu aklından çıkarmamalısın. Böylece, sorunu net bir biçimde anlayabilir ve tasarımın uygunluğuna da karar verebilirsin.

“İşçilikte” Fark Yaratmak

Tasarımcılar için işçilik özgünlük ile eş değer kabul ediliyor. Bu noktada ise devreye estetik algısı giriyor. Dünyanın belki de en fonksiyonel ya da güncel tasarımını da ortaya koysan, birçok alıcı özelinde, işin estetik olmaması (göze güzel görünmemesi / alıcının estetik beklentilerini karşılaşamaması) diğer tüm etkenlerin önüne geçebiliyor. Tasarımın yalnızca görselliği değil;

  • Zamanında iletilmesi
  • İstenilen formatta hazırlanması,
  • Dosyaların açık yönlendirmelerle, klasörlenerek iletilmesi 

gibi noktalar da “beğeni” oranını etkileyen faktörler arasında. Dolayısıyla, özgün bir tasarım hazırlarken hem estetik hem de teknik incelikleri sunabilmek, işçiliğinin de ön planda olmasını sağlıyor.

Tutkuyu Koruyabilmek

Tasarımda özgünlüğü yakalamak isteyen tasarımcıların belki de en ”güçlü” kaynağı işine duyduğu inancı ve tutkuyu yansıtabilmesi. Kimi zaman bu tutkuyu kaybettiğini hissedebilir veya sürekli benzere projeler yaparak artık bu tutkuyu taşıyıp taşımadığından bile emin olmayabilirsin. 

Yeni fikirlere yelken açabilmek ve tutkunu koruyabilmek için en önemli adım ise sürekli yeni şeyler denemek, ilerleme motivasyonunda olmak ve tabii ki yeniliklere uyum sağlama isteğine sahip olmak. Daha önce yarattığın tasarımlara geri dönüp bakmak; bu tasarımların çıkış noktaları, eksik yanları ve geliştirilebilir yanlarını incelemek, sana tasarımı oluşturrma sürecindeki düşünce yaklaşımını ve buna bağlı olarak tasarım tarzını yani kimliğini oluşturmada yardımcı olabilir. Üstelik bu “geriye bakışı” artık yepyeni bir tarza ihtiyaç duyduğunda da kullanabilirsin. 

Unutma; yalnızca bir stil sahibi olmak için kendini paralamak veya bu stilin ardında sana ait bir parça bulundurmamak kendine yalnızca “sığ bir vitrin” oluşturman anlamına geliyor. 

İnanmadığın bir şeyi savunmayı tercih etmeyeceğin gibi, inanmadığın veya senden bir parça taşımayan bir tasarım kimliğini de taşımayı istemezsin. Zaten bu durumun sürdürülebilirliği de tartışmalı olacaktır.

Tasarımda üretkenliğini korumak ve kendi sesini bulmak için öncelikle inşa etmeye çalıştığın kimliğe inanmalısın. Birini taklit etmek veya çok ufak değişiklikler yaparak yeniye varmayı ummak, kendini kandırmaktan başka bir işe yaramayacak. Özgün olma yolunda kimi zaman taklit etme yoluna gidebilirsin ancak doğru cevabı çoğunlukla hata yaptığın ve aradığın bir yolculukta bulacaksın. Kendine şu soruları sorabilirsin:

  • Bu işi neden yapıyorsun?
  • Bu tasarımı tamamlamak sana ne hissettirecek?
  • Bu tasarımda sana ait olan, seni ayrıştıran / belirginleştiren şeyler neler?

Özgünlük Miti

Her tasarımcının sorun çözme yöntemi farklı. Tam da bu nedenle; istesen de istemesen de, fark yaratacağın anlar olacak. Önemli olan bu anları çoğaltmak ve tarzını daha net gösterebildiğin bir ivme yakalayabilmek.

Çoğu zaman, özellikle de vaktinin dar olduğu zamanlarda, daha önce çözülmüş sorunlara göz atmak ve benzer çözüm yöntemleri kullanma yoluna gidebilirsin. Fakat zamanla bu durum tekrar ettikçe, farkında olmadan veya olarak bu rahat alanda kısılıp kalabilir ve seni zorlayan soruları sormaya çekinebilirsin. Tasarımlarını güncel tutmak ve kimliğini keşfetmek için soru sormayı asla bırakmamalısın.

Özgün tasarımlar ortaya koymak için bu ipuçlarını kullanabilirsin:

  • Tasarımlarını paylaşmak istediğin veya özellikle çalışmak istediğin bir hedef kitle belirle,
  • Belirlediğin hedef kitleye yönelik olarak rekabet analizi yap,
  • Tasarım alanının dışında ilham arayışına çık,
  • Kurallarını esnet,
  • Tasarım stilini esnek tut, yeniliklere açık ol.

Bol şans! 😌☘️